Corijn van Mazijk is een multi-instrumentalist met een speciale liefde voor de ukelele. Tijdens de eerste uitbraken in Nederland van COVID-19 in maart 2020 trekt hij zich terug in een hutje op het platteland. Daar neemt hij met enkel het kleine instrument een album op. Wij interviewden hem om meer te weten te komen over zijn indrukwekkende tokkeltechniek, mooie composities en de wijze waarop deze artiest over muziek nadenkt.
“Ik heb mijn Kala meegenomen”, lacht Van Mazijk wanneer we hem op het terras begroeten. Hij wijst naar het kleine halsje dat uit zijn rugzak steekt. De artiest, die in het dagelijks leven filosofiedocent is aan de Rijksuniversiteit Groningen, is een groot fan van het Hawaïaanse instrument de ukelele; dat moge duidelijk zijn.
COVID Recordings
Het album dat Van Mazijk creëerde tijdens zijn twee weken van sociaal isolement – vlak nadat de lockdown in Nederland werd uitgeroepen – is een collectie van mooie instrumentale liedjes. Allemaal zijn ze op de ukelele opgenomen en op elke track kun je de verfijnde skills van Van Mazijk horen.
“Ik wilde de sfeer van de plek waar ik zat overbrengen op de plaat”, zegt Van Mazijk. Daarom nam hij alles buiten op en hoor je het getjilp van vogels en het waaien van de wind op de achtergrond. Of de COVID-19 Recordings een vooropgezet plan bezitten? De muzikant haalt zijn schouders op. “Ik had niet verwacht dat dit het eindresultaat ging worden.” En wat is dat resultaat precies?
Hij lacht even. “Het zijn allemaal kleine intieme schilderijtjes, snippets van de momenten die ik daar in mijn eentje heb doorgebracht.” Hij vertelt dat op sommige dagen het te koud was om buiten op te nemen en dat hij tien minuten een stukje speelde en vervolgens snel naar binnen ging om zijn handen op te warmen.
Corijn van Mazijk
Ukuleles, banjos, wat maakt het allemaal uit?
Van Mazijk heeft een zwak voor snaarinstrumenten als de ukelele. Volgens de artiest is het kleine gitaartje een onderschat instrument. “Mensen zien het als iets waar beginners op spelen”, zucht hij. “Daarom nemen ze het niet serieus.” De warme sound van het hout in combinatie met de hoge tonen die uit ukeleles komt is een fantastisch geluid als je het aan Van Mazijk vraagt.
Een van de technieken die hij gebruikt op zijn album is de zogeheten clawhammer. Dit is een manier van spelen die afkomstig is van de banjo. “Je hebt twee manieren van banjo spelen”, legt Van Mazijk uit. “De eerste – de clawhammer – stamt van voor de twintigste eeuw, de tweede is daarna populair geworden en als je ’m hoort dan associeer je het gelijk met hillbilly-muziek.”
Clawhammer op de ukulele
Wat deze tokkeltechniek precies inhoudt weet onze gesprekspartner haarfijn uit te leggen. Hij pakt zijn Kala-ukelele, klemt het gitaartje tussen zijn borst en zijn onderarm en kijkt ons even aan. “Dit is dus de manier waarop je een ukelele moet vasthouden.” Hij tilt even zijn linkerhand op. “Je moet het altijd bij de hals blijven ondersteunen.”
Het valt even stil en Van Mazijk plaatst zijn rechterhand vlakbij de brug van het instrument. We kijken vol spanning toe hoe hij als een soort basgitarist op de snaren van zijn instrument begint te slaan en te plukken. De bewegingen komen bijna niet overeen met de subtiele tokkelgeluiden die we horen. Dit is dus de clawhammer.
Na een paar riedeltjes legt Van Mazijk het instrument terzijde. “De bedoeling is dus dat je met je duim de snaren plukt en met je andere vingers op de snaren slaat, zo krijg je dat strakke geluid.”
Speciale snaren
Voor deze techniek heb je speciale snaren nodig. De standaard nylon variant die op de meeste ukeleles zijn gespannen klinken lang niet zo lekker als de snaren waarmee Van Mazijk speelt. “Ik gebruik de Aquila Red Series”, zegt hij. “Deze zijn steviger en het zou me niets verbazen als er iets van metaal in zit.”
Wat het verschil precies is met andere snaren? Van Mazijk denkt even na, tokkelt uit automatisme een aantal akkoorden en knikt: “Deze snaren zijn dus steviger, maar niet veel dikker. Het geluid is helder en duidelijk, vooral als je met de clawhammer-techniek speelt. Dat vind ik het grote voordeel. Nylon snaren klinken doffer.”
Cathy Fink
Een van zijn inspiratiebronnen voor het toepassen van de clawhammer op de ukelele voor Van Mazijk is Cathy Fink. Deze vrouw is een verfijnd banjospeler, heeft twee Grammy’s op haar naam staan en legt op YouTube in meerdere tutorials uit hoe je dat instrument op verschillende manieren kunt bespelen. Daarnaast besteed ze ook aandacht aan de ukelele en past daarop dezelfde technieken toe als op de banjo.
“Toen ik dat zag, was ik onder de indruk. Het bracht me ook op ideeën”, zegt Van Mazijk. Hij begint met het dagelijks oefenen van de clawhammer. “Het duurde wel echt een hele poos voordat ik het feilloos kon hoor. Het is een kwestie van heel veel doen om de motoriek goed onder de knie te krijgen.”
Tips en tricks op de ukelele
Tijdens ons gesprek komt Van Mazijk steeds met kleine tips en tricks op de proppen. We vragen hem daarom om alles even samen te vatten. Want wat zijn dingen die je ongeacht je niveau moet weten en jezelf aanleren? Hij denkt even na met een lachje. “Goeie vraag…” Na een kort tokkeltje op zijn Kala komt het lijstje. “Ten eerste moet je dus weten hoe je de ukelele vast moet houden, dat heb ik al uitgelegd. Ten tweede is het belangrijk je snaren goed voor elkaar te hebben, maar daar hebben we het ook al uitgebreid over gehad.
Een ander belangrijk iets is dat je akkoorddiagrammen moet durven loslaten. Ga niet alles onthouden, maar begin gewoon met spelen. Vooral voor gitaristen kan het verwarrend zijn als je opnieuw vingerzettingen moet leren van akkoorden. De ukelele heeft een open stemming, dus je kunt veel dingen doen die goed klinken zonder precies te weten welke akkoorden of tonen het zijn. Dat opent je creativiteit. Voor de rest is het belangrijk dat je veel oefent.”
Kala-ukelele
Voordat we het gesprek afronden willen we toch nog even weten waarom onze gast specifiek voor de Kala-ukelele heeft gekozen? Is het de prijs, het formaat, het hout, of vond hij het gewoon een mooi ding? “Als je ukelele speelt dan wil je eigenlijk een echte Hawaïaanse en het liefst eentje gemaakt van koahout. Dan heb je de perfecte warme sound.”
Met een lachje legt Van Mazijk uit dat zijn Kala van ziricotehout is gemaakt, een andere houtsoort uit Hawaï. “Deze heeft net een ander soort sound dan de koasound. Het is maar wat je fijn vindt klinken en wat je zoekt. Voor de rest raad ik iedereen aan om het YouTube-filmpje te checken over goede ukeleles onder de 200 dollar. Een goed instrument is niet per se heel duur. Hebben jullie nog andere vragen?” Nee hoor, we hebben meer dan genoeg info! Dankjewel. “Jullie bedankt.”
Ben je geïnspireerd? Check dan deze songs om je ukelelevaardigheden te verbeteren. Happy jamming!