Nevermind is een van de belangrijkste platen van de jaren 90. Nirvana’s tweede studioalbum introduceerde niet alleen grunge bij de massa’s, het veroverde ook de mainstream stormenderhand en drukte zijn stempel op de muziekgeschiedenis. Op 24 september vieren we de dag dat Nevermind voor het eerst in de platenwinkels verscheen.
Geschatte leestijd: 5 minuten
In deze blogpost over Nirvana’s Nevermind
Nevermind het geluid van de jaren 90
Vergeleken met Nirvana’s eerste album Bleach was hun tweede juweeltje een heel nieuw soort grunge. Op hun debuut was de band venijnig en rauw, maar op Nevermind sloeg bandleider Kurt Cobain een andere weg in met zijn nummers. Hij richtte zich meer op een poppy songstructuur en werkte hard aan de juiste hook (het deel van het nummer dat voor altijd in je hoofd blijft rondzingen).
Toen Nevermind uitkwam, werd het album met overweldigend enthousiasme ontvangen. Cobain was geslaagd in zijn opzet om de oren van de mainstream te veroveren. Achteraf gezien beweren critici dat Nevermind het geluid van de jaren 90 neerzette, met als gevolg dat alle hair metal bands uit de mainstream werden verdrongen naar hun subdomeinen.
Slayer
Leuk weetje: de man die de eindmix van Nevermind deed – Andy Wallace – was co-producer van de Slayer klassieker Seasons in the Abyss. Hou dat in je achterhoofd terwijl je naar het album luistert. De eerste mix werd gedaan door producer Butch Vig, maar noch hij, noch de band vonden het eindresultaat goed, dus haalden ze het groffe geschut erbij in de vorm van Wallace.
Andy Wallace paste vooral het gitaar- en drumgeluid aan, waardoor het vetter, luider en zwaarder klonk. Kurt Cobain vond het prachtig, omdat hij de tegenstellingen van zijn generatie (Generation X) wilde uitdrukken met de songs op het album: poppy songs die klinken als Black Flag en Black Sabbath. Mede dankzij deze eindmix werd Nevermind de nieuwe maatstaf voor hoe een rockalbum moest klinken.
Dave Grohl
We kennen hem allemaal als de nicest guy in rock ‘n roll, maar in het begin van de jaren 90 was Dave Grohl slechts de drummer van een hardcore punkband genaamd Scream. Nadat de groep uit elkaar was gevallen, gaven Kurt Cobain en bassist Krist Novoselic hem de kans om zich te bewijzen. Hij moest de schoenen vullen van voormalig Nirvana-drummer Chad Channing. Novoselic zei later in een interview dat na de eerste keer samenspelen, alles gewoon op z’n plek viel.
Nirvana’s grootste hits
Veel van Nirvana’s grootste hits staan op Nevermind. Bijna alle gitaristen die in de jaren 90 en begin jaren 00 zijn begonnen, zullen toegeven dat de openingsakkoorden van Smells Like Teen Spirit het eerste was wat ze ooit speelden. Ook dit is weer precies in lijn met de visie van Kurt Cobain: eenvoudige songs maken die rauw en zwaar klinken, maar makkelijk zijn om naar te luisteren en mee te spelen.
Het hele album staat vol met basis power-akkoorden en makkelijk mee te spelen riffs. Nummers als Come As You Are, Lithium en In Bloom klinken zo aanstekelijk dat elke millennial ze in zijn slaap kan meezingen.
Kurt Cobain zingt over…?
Een van de grootste kritieken op de plaat was dat niemand echt kon ontcijferen wat Kurt Cobain aan het zingen was. Nou ja, natuurlijk kon je sommige teksten wel begrijpen, maar lang niet alle. Volgens zijn bandleden schreef Kurt Cobain zijn teksten op het laatste moment van de productie. Soms droop de inkt nog van zijn schrift af, terwijl hij in het stemhokje aan het zingen was.
Dit zou een van de redenen kunnen zijn dat je niet altijd begrijpt wat hij nou precies zingt. Producer Butch Vig zei in een interview dat het werken met de rockster niet altijd makkelijk was. Hij zong een uur lang geweldig en kon daarna een uur voor zich uit staren in complete stilte. Volgens Vig en de band gaan de meeste teksten over de liefdesbreuk van Kurt Cobain met Bikini Kill rocker Tobi Vail en de zinloosheid van het leven.
Beste albumcover ooit
In de afgelopen 30 jaar is er geen band geweest die een iconischere albumhoes heeft uitgebracht dan die van Nevermind. De baby die achter een dollar briefje aan zwemt blijft een prachtig beeld van hoe nihilistisch het leven eruit kan zien in een door geld geregeerde wereld. Het beeld van de hoes sluit daarmee perfect aan bij de grunge-mentaliteit die vanaf dat moment ongekend populair werd.
Opvallend feit is dat de baby op de cover – de inmiddels de dertig gepasseerde Spencer Elden – onlangs een rechtszaak aanspande omdat de foto kinderporno zou zijn. Volgens de advocaat van Elden heeft de band hem als sekswerker hadden afgebeeld. Een van de redenen voor deze rechtszaak is dat de geslachtsdelen van de baby expliciet te zien zijn en niet bedekt door een sticker.
Leuk feitje is dat Kurt Cobain in 1991 alleen bereid was tot een compromis over het verbergen van de babypenis als op de sticker stond: “Als je hier aanstoot aan neemt, moet je wel een pedofiel zijn.” Wat natuurlijk niet iets was waar de platenmaatschappij aan wilde toegeven.
Nou ja, nevermind dan maar…
Zelfs na 30 jaar staan de nummers op Nevermind nog als een huis. En al is Kurt Cobain niet meer onder ons om de champagne te poppen voor de verjaardag van zijn kunstwerk, wij kunnen hem en het album eren door mee te jammen met de klassieke grunge-nummers.
Pak je gitaar, of ukelele, of ga gewoon achter je piano zitten en check Nirvana’s artiestenpagina. De meeste nummers zijn zo makkelijk dat je ze waarschijnlijk in minder dan een uur kunt meejammen. En zo niet, oefen dan nog wat langer. Wat je ook doet, denk aan de laatste zin van Smells Like Teen Spirit: “Well, whatever… Nevermind.” Happy jamming!
